Ondanks dat we sinds 1 januari gestopt zijn met actieve behandelingen in deze, is onze praktijk is gespecialiseerd op het gebied van de OMFT (Oromyofunctionele Therapie). Tijdens controles letten we bij de kinderen in de leeftijd van 3 tot 11 jaar op afwijkende mondgewoontes. Bij een positieve constatering zullen wij doorrverwijzen naar de logopedie. Zowel tandarts als logopediste hebben aanvullende opleidingen gedaan om zich op dit gebied te bekwamen en specialiseren. We worden gedreven door een duidelijke missie: we willen verkeerde mondgewoontes die om wat voor redenen dan ook zijn ontstaan bij de jongsten onder ons corrigeren zodat later een hoop 'narigheid' zoals een open beet, extreme scheefstand, slaapapneu of een mogelijke snurkbeugel zo veel mogelijk voorkomen kan worden. Dit begint met een vroegtijdige aanpak om verkeerd aangeleerde mondgewoontes af te leren en om te buigen naar de juiste gewoontes.
Wat zijn afwijkende mondgewoontes?
Afwijkende mondgewoontes zijn gewoontes of bewegingen die niet goed zijn voor de gebitsstand, de kaakontwikkeling, het spreken, het gehoor en algemene gezondheid. Mondademhaling, een onjuiste tongpositie en verkeerde slikgewoonten weerhouden de tanden, kaken en het gezicht van een kind ervan om zich op een juiste manier te ontwikkelen. Vroegtijdige evaluatie en behandeling is hierin belangrijk en kan het verschil maken.
Habitueel mondademen
Habitueel mondademen is een gewoonte om in rust de lippen niet op elkaar te hebben, waarbij er niet door de neus geademend wordt. De meeste mensen ademen door hun neus, tenzij ze bijvoorbeeld door een verkoudheid of allergie tijdelijk over moeten schakelen op mondademhaling. Ook door b.v. grote neusamandelen kan een verkeerde ademhaling van jongs af aan erin sluipen. Als dit mondademen blijft bestaan wordt de neus nauwelijks meer gebruikt en kunnen mondspieren verslappen. Het gevolg is dat de mond uitdroogt, er daardoor minder speeksel is en minder geslikt wordt. Dit heeft tot gevolg dat de buis van Eustachius - die de keelholte met het oor verbindt - te weinig wordt geopend met als gevolg oor- en gehoorproblemen.
Afwijkend slikken
Dit kan onder andere ontstaan door mondademen maar komt ook voor als er gewoon door de neus geademd wordt. Bij afwijkend slikken ligt de tong in rust vaak laag onder in de mond. De tong wordt dan bijvoorbeeld tussen de tanden geperst als er geslikt wordt of zorgt hierdoor niet voor voldoende tegendruk voor de wangspieren. Doordat de tong telkens tegen de tanden duwt bij slikken (of continue in geval van tongpersen), kunnen de tanden scheef gaan staan (we slikken 1200 tot 2000 keer per dag!). Samenhangend met afwijkend slikken zien we vaak dat tijdens het spreken de tong tussen de tanden komt. Slissen is het gevolg, het spreken wordt er vaak onduidelijk van.
Duim- of vingerzuigen.
Het zuigen op een duim, vinger of speen is normaal bij een baby’s en peuters omdat zij nog een grote zuigbehoefte hebben. Het geeft hen een gevoel van veiligheid. Daarna wordt het vaak een gewoonte. Soms blijft deze behoefte en gewoonte te lang bestaan. Het gevolg van duim- of vingerzuigen is dat er een open beet kan ontstaan, tanden scheef (naar voren) groeien en de vorm van het gehemelte verandert. De mondmotoriek wordt vaak slapper waardoor afwijkend slikken kan optreden. Spenen, duim- of vingerzuigen moeten daarom zo snel mogelijk worden afgeleerd, bij voorkeur vanaf twee jaar.
Wat kunnen we doen aan afwijkende mondgewoonten?
Als de tandarts bij de halfjaarlijkse controle een afwijkende mondgewoonte constateert zal hij dit communiceren met de ouders. Afhankelijk van de situatie en de wens hieraan iets te willen veranderen wordt een voorlichtingsbijeenkomst ingepland bij Wilma onze logopediste. Ouder(s) en kind(eren) worden samen uitgenodigd. Bij wederzijdse overeenstemming wordt een behandelplan opgestelt.
Bij deze behandeling kan gebruik worden gemaakt van een Myobrace. Een Myobrace wordt ook wel een spierbeugel of een mondtrainer genoemd. Een myobrace is een preventieve pre-orthodontische apparaat dat zich o.a. richt op het aanpakken van de onderliggende oorzaken van scheve tanden. Bij goede medewerking (compliance) tijdens het behandeltraject zal orthodontische behandeling vaak niet meer of minder intensief noodzakelijk zijn. Ook zal een de aansluitende orthodontische behandeling beter verlopen omdat door het aangeleerd hebben van de juiste mondgewoontes deze niet wordt 'tegengewerkt'. Ook is de kans op 'relaps' (terugkeer naar de situatie voor de orthodontische behandeling) kleiner omdat er meer balans in de mond is.
We pakken door het dragen van de Myobrace de afwijkende mondgewoonten aan. Dit in combinatie met een scala aan spieroefeningen die via filmpjes een een leuke app wordt uitgelegd. Hierdoor kunnen het gezicht, de kaken en het gebit zich optimaal ontwikkelen. Bijkomend effect is dat de algehele gezondheid ook verbetert (denk aan houding, gevoeligheid voor verkoudheid, concentratie, doorbloeding). Eigenlijk zijn de getrainde tong-, lip- en slikgewoontes de beste beugel.
Wie verzorgt de behandeling?
De behandeling is een samenwerking tussen de tandarts en de logopediste. Na screening, voorlichting en de afweging wel of niet te starten met het beandeltraject wordt begonnen met een uitgebreid onderzoek. Hierbij worden o.a. spiermetingen gedaan, de afwijkende mondgewoonten in kaart gebracht en (licht)foto's gemaakt. Vervolgens wordt maandelijks een sessie van 20 minuten ingepland bij de logopediste en worden de verschillende stadia van de behandeling doorlopen.
Zie onderstaande video voor een duidelijke en korte samenvatting: